Anüs Rektum Ülseri, Kalın bağırsağın son kısmına rektum adı verilir. Rektum hemen makat (anüs) kısmından önce yer alır. Normalde sindirim artıkları dışkı şeklinde ulaşır ve bağırsak içerisinde depolanır. Rektum dışkının dolmasını beklendiği bölgedir. Belirli bir toplam dışkı oluşunca kişinin dışkılama ihtiyacı doğar ve tuvalete yardımıyla dışkısını boşaltır.
Rektal ülser, rektum içerisinde anüse yakın kısımda oluşan yaralara- ülserlere- verilen addır. Bu ülser mide ülserinden farklılıklar gösterir. Kötü huylu hastalık yani kanser vakası ile alakası bulunmamaktadır.
Rektal Ülser Belirtileri
Bu hastalık genellikle kabızlık şikâyeti bulunan -dışkılama- sorunu yaşayan bireylerde ortaya çıkar. Hastalık çoğu kez (soliterrektal ülser sendromu) tekrarlayıcı yapıdadır.
Bazı vakalarda herhangi bir semptom görülmezken genellikle;
Anüsten kan gelmesi- Rektal kanama
Bağırsak hareketleri sırasında gerginlik hissi yaşamak
Anüsten akıntı (mukus) gelmesi durumu
Dışkılama esnasında tam boşalamama hissi yaşamak
Bağırsak alışkanlıklarında farklılaşma
Karın alt kısımlarında- Pelviste dolgunluk hissi
Kabızlık ya da ishal
Anüs alanında ağrı ya da anal sfinkter spazmı
Makatta yanma hissi
Bağırsak hareketlerinin kontrolünde güçlük yaşamak
Bu belirti ve semptomlardan bazıları hastalarda gözlemlenebilir.
Rektal Ülserin Nedenleri
Bu halin nedenleri tam manasıyla anlaşılamamıştır. Ancak yara alanına gelen kan akımında yani bağırsağın bu alandaki kan akımında azalma olduğu varsayılmaktadır. Bununla birlikte yaranın (rektal ülserin) ortaya çıkmasında bağırsak duvarında oluşan tahribatlar sonucundan dolayı geliştiğini ileri süren çalışmacılar vardır.
Tahribat ve sonrasında oluşan ülserlerin diğer sebepleri;
Kabızlık ya da katılaşmış dışkı durumu
Katılaşmış dışkının çıkarılabilmesi için parmakla yapılan işlemler
Dışkının çıkarılması için sürekli lavman ve su ile müdahale edilmesi
Dışkılama anıda hissedilen gerilme ve ağrı oluşumu
Radyoterapi (ışın tedavisi)
Anti-migren tedavisinde etkili olan bazı haplar
İnflamatuar (iltihabi) bağırsak hastalıkları yaşamak
Sitomegalo virüs, herpes simplex virüs enfeksiyonları taşımak
Bazı hastalarda, soliterrektal ülser birden çok yaraya (ülsere) sebep olabileceği gibi ülser belirmeden kitle lezyonu olarak da gözlemlenebilir. Bu kitle lezyonu kanser hastalığı ile karışıklık oluşturabilir.
Rektal Ülser Hastalığında Risk Faktörleri
Kadın ve erkeklerde eşit seviyede rastlanılır. Herhangi bir yaştaki kişileri etkileyebileceği gibi genellikle orta yaştaki bireylerde daha sık rastlanılır.
Her ne kadar soliter rektal ülser rahatsızlığı sebepleri yeterince açık değilse de;
Kronik kabızlık yaşamak
Dışkılama sorunu- bağırsak hareketlerinde gerginlik oluşması
Bağırsak sarkması- rektal prolapsus ya da kabızlık sebebiyle elle yapılan dışkı çıkarma eylemi gibi benzeri durumlarda rektal ülser riski artabilir.
Bu haller rektal ülser riskini arttırsa da bunların olmadığı hallerde de rektal ülser oluşabilmektedir ektedir.
Rektal Ülser Tedavisi
Tedavisi için kolay vakalarda beslenme şekillerinin gözden geçirilmesi önem arz eder. Bununla birlikte olarak ilaç tedavisi ve bazı sık rastlanmayan hallerde ameliyat tedavisi uygulanabilmektedir.
Bireylere sağlıklı beslenme hayat tarzı ve düzenli dışkılama alışkanlığı aşılanmalıdır. Kabızlıktan durumunu engelleyebilmek önemlidir. Lifli yiyecek (posalı gıda) tüketilmesi ve bol su içilmesi önem teşkil etmektedir.
Yaranın bulunduğu alana ilaçlı lavman, anüse verilen ilaçlı su kullanılabilir. Alüminyum tuzu bulunduran sukralfat lavmanları ülser alanını örter ve yaranın iyileşmesini olanak sağlar.
Bireyin dışkılama alışkanlıklarını düzenlemek ve bağırsağın son kısmını daha iyi kontrol altına alabilmesini sağlamak için bu tedavi kullanılabilir. Bu arada birey istenilmeden oluşan tetikleyici hareketleri kontrol etmeyi öğrenir, örneğin dışkılama sırasında meydana gelen gerilme gibi. Bu tedavinin birkaç sene içerisinde tekrarlanması gerek vardır.
Bağırsak sarkmasının da aynı zamanda oluşması durumların da sarkan bağırsağın ameliyat ile eski haline getirilmesi, rektal ülserin (yaranın) iyileşmesine olanak tanır. Bununla birlikte olarak her çeşit tedaviye karşın tekrarlayan ve kişinin günlük hayatını sıkıntıya sokan hallerde nadiren de olsa ameliyat tedavisi bir çözüm oluşturabilir.