Doğru Tansiyon Ölçümü Nasıl Olur?
Tansiyon Nedir?
Arterlerdeki kan basıncına tansiyon denir. Tansiyon ölçümü. Birlikte kasılan kas kasıldığında, kan arterlere pompalanır. Bu zamanda ölçülen basınç, sistolik basınçtır. Kalp kası gevşediğinde damarda kan hapsolur; Bu arada ölçülen basınç, diyastolik basınçtır. Sistolik (yüksek) ve diyastolik (düşük) kan basıncı, kan basıncı ölçülerek ölçülür. Yüksek tansiyona hipertansiyon denir. İdeal kan basıncı kişiden kişiye değişebilir. Ortalama olarak yüksek tansiyonun 120-130 aralığında, düşük tansiyonun 70-90 aralığında olduğuna inanılmaktadır. Gençlerde ve çocuklarda düşük tansiyon değerleri normal kabul edilebilir.
Hipotansiyon (düşük tansiyon) nedir?
Hipotansiyon çok belirgin olmadıkça hasta hiçbir belirti göstermez ve zararlı değildir. Kalp ve damar hastalıkları gelişme riskini azalttığı için pozitif kabul edilir. Kan basıncında ani bir düşüş, baş dönmesi, halsizlik ve baygınlık hissetmenize neden olabilir.
Hipertansiyon (yüksek tansiyon) nedir?
140/90 mmHg’nin üzerindeki kan basıncı değerlerine hipertansiyon denir. Bebeklikten itibaren her yaşta yüksek tansiyon görülebilir.
Tansiyon Nasıl Ölçülmeli?
Evde yapacağınız tansiyon takibi ile doktorunuzun sağlıklı bir karar verebilmesi için tansiyonunuzun doğru ölçülmesi gerekir. Burada sadece koldan ölçüm yapan otomatik cihazlarla evde tansiyon ölçümü yapılırken dikkat edilmesi gereken temel noktalara değineceğim. Çünkü günümüzde güvenilir, uygun fiyatlı, kullanımı kolay otomatik araçlar mevcuttur ve kullanımları yaygındır. Bilekten ölçüm yapan aletler ilgili kurumlar tarafından tavsiye edilmemektedir. Kan basıncı takibi için tansiyon ölçümü için oturulmalıdır. Kan basıncını doğru bir şekilde ölçmek için ön hazırlık gereklidir.
Tansiyon Ölçmek İçin Ön Hazırlıkta Neler Yapılmalı?
Ölçümden önce en az 5 dakika dinlendirilmelidir.
Ölçüm sırasında kolçaklı koltuk tercih edilmelidir (yeri önceden kararlaştırılmalıdır).
Kol masanın üzerinde olacak şekilde sandalyede oturmak da bir alternatiftir (yeri önceden kararlaştırılmalıdır)
Gerekirse kol için yastık veya havlu kullanılabilir.
Sırt desteklenmelidir; Gerekirse bir yastık kullanılabilir (eğer sırt desteklenmiyorsa yüksek ölçülür).
Dinlenmeye başlamadan önce cihazın yakınına getirilmesi gerekir, kalkıp aletin alınması gerisini bozar.
Sayacın açma ve çalıştırma düğmeleri kolay erişilebilir bir şekilde yerleştirilmelidir.
Ortam gürültüsüz ve sıcaklık uygun olmalıdır.
Ölçülen kişi üşümemeli, acı çekmemeli veya endişeli olmamalıdır.
Ölçümü almadan önce idrar veya dışkıda tıkanmamalıdır.
Tansiyon ölçümünden yarım saat önce egzersizden kaçınılmalı, hiçbir şey yenmemeli, kahve, çay, kola gibi kafeinli içecekler alınmamalı, sigara içilmemelidir.
Tüm giysiler koldan çıkarılmalı veya kolu sıkmayan bir elbise tercih edilmelidir.
Ön hazırlık karmaşık, uzun gibi görünebilir ancak 1-2 uygulamadan sonra çok basit olduğu anlaşılacaktır. Tansiyon ölçümü, günlük hayatta her zaman yaptığınız işler gibi rutin bir işlem haline getirilmelidir (tabii ki ölçüm sıklığından bahsetmiyorum). Hazırlık yapıldıktan sonra yapılacak tek şey düğmeye basmaktır. Ölçerken dikkat edilmesi gerekenler şöyledir:
Konuşmayın.
Sırtınızı arkaya yaslayın.
Manşeti kolun ortasına kalp hizasında yerleştirin.
Oturmanız gerekmektedir.
Kolunuzu desteklemeyi unutmayın.
Delmeyin.
Bacak bacak üstüne atmamaya özen gösterin.
Ayaklarınızı yerde düz tutun.
Ölçüm sonrası kaydetmeyi unutmamak gerekir.
Hastalara tavsiyem, evde kan basıncını ölçmek için uygun yerlere önceden karar vermektir. Mümkünse kendiniz ölçün, kimseye bağımlı olmayın.
En uygun yer genellikle oturma odasındaki salon ya da kanepedir. Dinlenmek çok önemlidir. Öfkelendiğinizde hemen kan basıncını ölçmek, genel gidişat hakkında yanıltıcı bir fikir verebilir çünkü sinirlendiğinizde kan basıncının yükselmesi normaldir.
Unutmayın, kan basıncı sırt desteklenmiyorsa 5-10 mmHg, ayaklar desteklenmiyorsa 5-10 mmHg, bacaklar çapraz ise 2-8 mmHg, üstünden ölçülürse 10-40 mmHg ölçülebilir. elbise, kol desteklenmiyorsa 10 mmHg, konuşuluyorsa 10-15 mmHg. Eğer tansiyonunuzu yanlış ölçerseniz bu, gereksiz ilaç kullanımına neden olabilir.
